PEP ສາມາດປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີໄດ້ຫຼາຍກວ່າ 80% ຫາກໄດ້ຮັບການກິນຢາຢ່າງຖືກຕ້ອງ ຫຼື ໃນໄລຍະເວລາບໍ່ເກີນ 72 ຊົ່ວໂມງ ຖ້າໄດ້ຮັບຢາໄວເທົ່າໃດກໍຍິ່ງມີປະສິດທິພາບຕໍ່ຮ່າງກາຍຫຼາຍຂື້ນ ແລະ ສິ່ງສໍາຄັນແມ່ນຂື້ນກັບສະພາບຂອງຮ່າງກາຍຜູ້ກິນອີກດ້ວຍ
ຢາ PEP ແມ່ນຫຍັງ ?
PEP ຫຍໍ້ມາຈາກ Post-Exposure Prophylaxis, ມັນແມ່ນຢາປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອເຮສໄອວີແບບສຸກເສີນ. ສິ່ງນັ້ນຕ້ອງໄດ້ຮັບປະທານໃຫ້ໄວທີ່ສຸດຫຼັງຈາກໄດ້ຮັບຄວາມສ່ຽງຈາກການຕິດເຊື້ອ HIV ເຊິ່ງຕ້ອງເລີ່ມກິນຢາພາຍໃນ 72 ຊົ່ວໂມງຫລັງຈາກສ່ຽງ ແລະ ກິນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງເປັນເວລາ 28 ວັນ
ໃຜຄວນໄດ້ຮັບ PEP ?
PEP ແມ່ນມີຈຸດປະສົງ ສຳ ລັບຜູ້ທີ່ຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບການຕິດເຊື້ອ HIV. ພາຍໃນໄລຍະເວລາບໍ່ເກີນ 72 ຊົ່ວໂມງ, ເຊິ່ງຈະຖືກນຳໃຊ້ໃນກໍລະນີຕໍ່ໄປນີ້:
– ມີເພດສຳພັນກັບຜູ້ທີ່ຕິດເຊື້ອ ແລະ ບໍ່ໃຊ້ຖົງຢາງອະນາໄມ
– ຖົງຢາງອະນາໄມຖືກລຸດລົງ ຫລື ຈີກຂາດ (ແຕກ)
– ການລ່ວງລະເມີດທາງເພດ
– ສັກຢາເສບຕິດ,Syringe ຮ່ວມກັບຄົນອື່ນ.
PEP (ເປບ) ປ້ອງກັນຈາກການຕິດເຊື້ອ HIV ເທົ່າໃດ?
PEP ສາມາດປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ HIV ຫຼາຍກວ່າ 80% ຖ້າຜູ້ທີມີຄວາມສ່ຽງຄາດວ່າຈະໄດ້ຮັບການຕິດເຊື້ອ HIV ພາຍໃນໄລຍະເວລາບໍ່ເກີນ 72 ຊົ່ວໂມງ ແລະ ໄດ້ຮັບ PEP (ເປບ) ໄວເທົ່າທີ່ຈະເປັນໄປໄດ້ ເພາະວ່າຢາດັ່ງກ່າວຍິ່ງມີປະສິດທິຜົນຫລາຍຂື້ນ.
ວິທີການໃຫ້ຢາ PEP ?
ກ່ອນທີ່ລູກຄ້າຈະໄດ້ຮັບ PEP, ທ່ານໝໍຈະຖາມເອົາປະຫວັດຂອງເຫດການດັ່ງກ່າວ ແລະ ກຳນົດວ່າ PEP ຈຳເປັນ ຫຼື ບໍ່ ແລະ ທ່ານໝໍຈະສັ່ງໃຫ້ກວດ HIV ກວດໄວຣັດຕັບອັກເສບ B ການເຮັດວຽກຂອງຕັບ ແລະ ໝາກໄຂ່ຫຼັງກ່ອນທີ່ຈະໄດ້ຮັບ PEP (ເປບ) (ຖ້າທ່ານມີເຊື້ອ HIV, ທ່ານບໍ່ສາມາດໃຊ້ PEP). ຫຼັງຈາກ 28 ວັນຫຼັງຈາກກິນຢາ, ຈະໄດ້ກວດຫາເຊື້ອ HIV ຊໍ້າອີກ 1 ເດືອນ ແລະ ພາຍໃນ 3 ເດືອນຈະບໍ່ໃຫ້ບໍລິຈາກເລືອດ ແລະ ໃຊ້ຖົງຢາງອະນາໄມທຸກໆຄັ້ງເມື່ອມີເພດສຳພັນ
ສັງລວມ:
– ປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ HIV ຫຼັງຈາກມີຄວາມສ່ຽງ
– ກິນໃນເວລາສຸກເສີນຫຼັງມີການຮ່ວມເພດທີ່ບໍ່ປອດໄພ ແລະ ບໍ່ໄດ້ໃຊ້ຖົງຢາງອະນາໄມ.
– ກິນໃຫ້ໄວທີ່ສຸດ ຫຼື ບໍ່ໃຫ້ເກີນ 72 ຊົ່ວໂມງ
– ການປ້ອງກັນເຊື້ອເຮສໄອວີໄດ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນປະມານ 70-80 ເປີເຊັນ
– ກິນໃຫ້ຄົບ 28 ວັນຖ້າກິນບໍ່ເຕັມປະສິດທິຜົນປ້ອງກັນຈະຫຼຸດລົງ
– ມີສູດຢາຫຼາຍຢ່າງຕາມການແນະນໍາຂອງທ່ານໝໍ
ໝາຍເຫດ: PEP ແລະ PrEP ສາມາດປ້ອງກັນໄດ້ໂດຍການຕິດເຊື້ອ HIV ເທົ່ານັ້ນເພາະສະນັ້ນຄວນໃຊ້ຖົງຢາງອະນາໄມທຸກຄັ້ງເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງຕໍ່ການຕິດເຊື້ອທາງເພດສຳພັນອື່ນໆ
ກໍລະນີໃດທີ່ຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຮັບຢາຕ້ານສຸກເສີນ ( PEP)?
– ຖົງຢາງອະນາໄມແຕກ
– ມີເພດສຳພັນທີ່ບໍ່ໄດ້ປ້ອງກັນ
– ເພດສຳພັນທີ່ບໍ່ໄດ້ປ້ອງກັນ ແຕກຂ້າງນອກ
– ການຮ່ວມເພດທາງປາກ
– ມີເພດສຳພັນໃນຂະນະທີ່ມືນເມົາ
– ມີເພດສຳພັນແບບລວມໝູ່ ຫຼື ແລກຄູ່ກັນ
– ໃຊ້ເຂັມສັກຢາຮ່ວມກັນ
– ເຊື້ອອະສຸຈິ,ນໍ້າເມືອກຊ່ອງຄອດ, ເລືອດຂອງຜູ້ມີເຊື້ອ HIV ແຕກເຂົ້າຕາ
ຂ້ອຍຄວນເຮັດແນວໃດກ່ອນທີ່ຈະໃຊ້ຢາຕ້ານສຸກເສີນ?
– ກວດເບິ່ງການຕິດເຊື້ອ HIV ໃນເບື້ອງຕົ້ນເພື່ອໃຫ້ແນ່ໃຈວ່າທ່ານບໍ່ເຄີຍຕິດເຊື້ອ HIV ມາກ່ອນ.
– ກວດຫາພະຍາດອື່ນໆ ເຊັ່ນ: ໂລກໜອງໃນ, ວັນນະໂລກ
– ກວດຫາ ເຊື້ອໄວຣັດຕັບອັກເສບ B ຖ້າທ່ານບໍ່ເຄີຍມີປະຫວັດຂອງການໃຊ້ຢາມາກ່ອນ
– ກວດເບິ່ງການເຮັດວຽກຂອງຕັບ, ໝາກ ໄຂ່ຫຼັງ
– ກວດເບີ່ງຕໍາລາເລືອດຄົບທຸກຢ່າງ
ປະສິດທິພາບຂອງຢາຕ້ານສຸກເສີນ ສາມາດປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ HIV ປະມານ 80%
ສາມາດຮັບຢາຕ້ານສຸກເສີນຢູ່ໃສ ? ປະຈຸບັນແມ່ນມີສະເພາະໃນສູນປິ່ນປົວ ARV 11 ແຫ່ງໃນທົ່ວປະເທດ
1 ໂຮງໝໍແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ແລະ ໂຮງໝໍເມືອງຕົ້ນເຜີ້ງ
2 ໂຮງໝໍແຂວງຫລວງນໍ້າທາ
3 ໂຮງຫມໍແຂວງຫົວພັນ
4 ໂຮງໝໍແຂວງຫລວງພະບາງ
5 ໂຮງໝໍມະມິດຕະພາບ ( 150 ຕຽງ)
6 ໂຮງໝໍເຊດຖາທິລາດ
7 ໂຮງໝໍມະໂຫສົດ
8 ໂຮງໝໍແຂວງຄຳມ່ວນ
9 ໂຮງໝໍແຂວງສະຫວັນນະເຂດ
10 ໂຮງໝໍແຂວງຈຳປາສັກ
ຂໍ້ມູນອ້າງອີງຈາກ: ສູນຕ້ານເອດ ແລະ ພະຍາດຕິດຕໍ່ທາງເພດສຳພັນ (ພຕພ) ກະຊວງສາທາລະນະສຸກ
